Covid-19 gölgesinde: Mübadele'nin 98. Yıldönümü

Ekim 1923- Türkiye'ye ilk taşınan mübadiller, Midilli Rıhtımı'nda

Ahmet ALTUNSOY-28.01.2021

İki gün sonra, 30 Ocak 2021'de,  Lozan'da Türk-Yunan Ahali Mübadelesi'nin Sözleşme ve Protokolü'nün imzalanmasının 98. yıldönümüdür. Türkiye mübadil kuruluşları, 98. yıldönümü için yayınladıkları ortak bildiride, bu yıl corona virüs salgınına ve salgının yol açtığı can kayıpllarına ve ekonomik yıkıma da dikkat çekip vurgu yaptılar.

Kuşadası Derneğimizin de hazırlayıcısı ve onay veren kuruluşlar arasında olduğu bildiride, ayrıca mübadil atalarımızın 98 yıl öncesinde doğup-büyüyüp yaşadıkları yurtlarını terkeder iken, yolculuklarında ve iskan aşamalarında salgın hastalıkları, karantinaları yaşadıklarının altı çizilmiştir.

Gerçekten de, salgın koşullarında uzunca bir süredir, hayat akışımız, duyarlılıklarımız değişti. Bu satırların yazıldığı an, coronavirüs bulaşan hasta sayısı dünyada 101 Milyon ve can kaybı ise 2.180.867 kişidir. Türkiye için ise bu rakamlar 2.449.839 ve 25.476 kişi olarak verilmektedir. (1) 

İşte bu koşullarda,Mübadele'nin 98. Yıldönümü'nü Anma Etkinliklerimiz  çevrimiçi olarak,  sosyal-medya üzerinden gerçekleştirilmek durumundadır.

Her yıl olduğu gibi, yine bu yıl da mübadil kuruluşlar 98. Yıldönümü için ortak bir açıklama yayınladılar. Açıklama, ülkenin değişik yörelerinden, 21 mübadil kuruluş temsilcisi tarafından seslendirilerek ayrıca video-mesaj olarak da yayınlandı.

Mart-2021 tarihine değin tüm etkinlikler İçişleri Bakanlığı genelgesiyle yasaklanmış olduğundan ve ayrıca 30 Ocak 2021 günü Cumartesi ve haftasonu sokağa çıkma yasağina denk geldiğinden, o gün saat 11:00'den başlayarak sosyal medyada (facebook, instagram, twitter) mübadiller bir trend yaratmayı deneyecekler.

#98.YILDAULUCINARLARASAYGIYLA  Etiketi ile (hashtag) 1. kuşak mübadil aile büyüklerimizin fotoğrafları yayınlanacak ve hatırlatılarak yad edilecekler..

"AMAN ÖLÜM, ZALIM ÖLÜM ÜÇ GÜN ARA VER.."

Hem Rumeli'den, hem de yaşamakta olduğumuz Kuşadası'ndan hemşehrimiz mübadil çocuğu, Türk Halk Müziği Sanatçısı ve Akademisyen Hüseyin Yaltırık'tan derlenen ve Rumeli'deki "kolera salgınında ölen nişanlıya" yakılan ağıtta dile getirildiği gibi.."aman ölüm, zalim ölüm üç gün ara ver.." diyesimiz var son günlerde..

Eve kapandığımız ve sağlığımıza odaklandığımız uzunca sürenin son zamanlarında ne çok arkadaş, akraba, tanıdık ve dost kayıpları ile sarsılıyoruz. 

Bu gün, LMV Genel Sekreteri, Türkiye mübadillerinin Sefer "abisi", Sefer Güvenç'in eşi; LMV Onur Kurulu üyesi Kudret Güvenç'in vefatı haberi ile üzüldük.

LMV Onur Kurulu Üyesi - Kudret Güvenç'

Kuşadası Mübadele Evi'nin bulunduğu,Camiatik-İkioluklu çarşısının hemen köşesinde meyve-sebze tezgahı açan ve Mübadil Mutfağı'nda, "neden balık yok" diye serzenişte bulunup; normale dönüldüğünde, tüm üye ve konuklarımıza "hamsi buğulama" hazırlama sözünü veren eski Kuşadası balıkçı-kaptanlarından Yalçın Mestanoğlu da bu gün (28 Ocak 2021) aramızdan ayrılanlardan..

İkioluklu esnafı-eski balıkçı Yalçın Mestanoğlu

1921 Doğumlu eski toprak,  Makedonyası'nın Doyran gölü kıyısından başlayıp süren yaşamını 1950'li yılların ikinci yarısında taşındığı Söke'de sürdüren, (dernek kurucularımızdan Alim Karakuş'un babası) İsmail Karakuş amcamızı da 22 Ocak 2021 tarihinde toprağa verdik. Memleketine dernek üyelerimiz ile yaptığımız gezinin heyecanını hep  yaşatan ve "ölmeden bir kez daha" sözünü tutamadığımız İsmail Amca anılarımızda yaşayacaktır.

İsmail Karakuş- Doyran 1921- Söke, 15.01.2021

Dernek üyemiz Bircan Öge Özmen'in eşi Hilmi Özmen'i  de 15 Ocak 2021'de Kuşadası'nda toprağa vermiştik.

Hilmi Özmen

Hayatımızın, dernek faaliyetlerimizin, mübadele-mübadil  çalışmalarının bizi tanıştırıp yakınlaştırdığı, ama artık aramızda olmayan, vefat eden tüm bu kişileri anılarımızda "iyilikleri-dayanışmaları-güzel işleri ile" anarak yaşatacağız.. 

(1) John Hopkins Üniversitesi Covid-19 maps-28.01.2021